ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΕ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ ΖΩΗΣ (ΔΚΖ)
Υποστηριζόμενη Διαβίωση
Στο πρόγραμμα της Ημιαυτόνομης Διαβίωσης οι έφηβοι μαθαίνουν να διαχειρίζονται καταστάσεις στη καθημερινότητα τους, να συμβιώνουν ομαδικά και να ολοκληρώνουν αυτόνομα ρουτίνες που αφορούν την ατομική τους υγιεινή (μπάνιο-ντουζ, ένδυση- απόδυση, χρήση τουαλέτας, πλύσιμο χεριών , πλύσιμο δοντιών, κλπ). Μέσα από δραστηριότητες ειδικά προσαρμοσμένες στις ανάγκες των συμμετεχόντων, ενισχύονται οι δεξιότητες καθημερινής ζωής και αυτοεξυπηρέτησης, κάνοντας τη μάθηση βιωματική σε πραγματικές συνθήκες – περιβάλλον. Πέρα από την ατομική υγιεινή και τη φροντίδα του εαυτού , στις ΔΚΖ συμπεριλαμβάνονται οι οικιακές εργασίες (στρώσιμο κρεβατιού, σκούπισμα, σφουγγάρισμα χώρου, καθαρισμός επιφανειών, πλύσιμο πιάτων, πότισμα λουλουδιών), το μαγείρεμα, τα ψώνια από φούρνο και σούπερ μάρκετ, η διαχείριση χρημάτων, η χρήση ΜΜΜ καθώς και η διαχείριση του ελεύθερου χρόνου.
Όλες οι δραστηριότητες χωρίζονται σε επιμέρους βήματα (ανάλυση έργου – task analysis) και καταγράφονται συστηματικά , εξατομικευμένα για το κάθε συμμετέχοντα, και ανάλογα με τις δυνατότητες του, ορίζεται κάθε φορά ο επόμενος εκπαιδευτικός στόχος.
Ο εκπαιδευτής λειτουργεί σαν σκιά του εκπαιδευόμενου , (αρχικά στέκεται ακριβώς από πίσω του και σταδιακά απομακρύνεται) βοηθώντας τον με σωματική κυρίως καθοδήγηση και σπάνια με λεκτική, σε όποιο βήμα είναι αναγκαίο. Πέρα από τη σωματική καθοδήγηση , χρησιμοποιούνται οπτικά βοηθήματα για την οργάνωση και αυτόνομη ολοκλήρωση της δραστηριότητας. Για παράδειγμα, οπτικό βοήθημα θεωρείται το να δείξω τη πετσέτα ώστε να θυμηθεί ότι πρέπει να σκουπίσει τα χέρια του, αν ο εκπαιδευόμενος στη ρουτίνα του πλυσίματος χεριών παραλείψει αυτό το βήμα. Επίσης, όταν είναι απαραίτητο, οι συμμετέχοντες εκπαιδεύονται να ολοκληρώνουν μια δραστηριότητα ακολουθώντας τα βήματα που υπάρχουν οπικοποιημένα ( είτε με γράμματα, είτε με εικόνες – σκίτσα ), αναλυτικά και με τη σειρά.
Είναι πολύ σημαντικό οι νέοι/ νέες να μάθουν να ολοκληρώνουν αυτόνομα δραστηριότητες καθημερινής ζωής σε ένα δομημένο περιβάλλον, καθώς τους βοηθά να νιώθουν ανεξάρτητοι/ -ες, ενισχύεται η αυτοεκτίμηση τους, παίρνουν πρωτοβουλίες, ανοίγουν οι ορίζοντες τους και δε φοβούνται να δοκιμάζουν μόνοι τους πράγματα.